Ούγγρος γλύπτης: «Με συγκίνησε η ιστορία της οικογένειας Μελισσανίδη, φοβερό το γήπεδο της ΑΕΚ»

Ο Ούγγρος γλύπτης, του ατσάλινου Δικέφαλου Αετού που θα δεσπόζει την είσοδο της Αγιά Σοφιάς – OPAP Arena και θα γίνει σημείο αναφοράς του νέου γηπέδου, μίλησε σε μια εφ’ όλης της ύλης συνέντευξη σε ελληνική αθλητική ιστοσελίδα.

Αναλυτικά όσα είπε ο γλύπτης του ατσάλινου Δικέφαλου Αετού για την Αγιά Σοφιά – OPAP Arena, Γκάμπορ Μίκλος Ζόκε, στο gazzetta.gr:

«Ονομάζομαι Γκάμπορ Μίκλος Ζόκε. Γεννήθηκα στη Βουδαπέστη και είμαι γλύπτης. Σπούδασα γλυπτική στο Ουγγρικό Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών και στο Academi di belle di Arte στο Μιλάνο. Οι περισσότεροι άνθρωποι με γνωρίζουν για τα μνημειώδη γλυπτά μου σε ζώα σε διάφορους δημόσιους χώρους σε όλο τον κόσμο, συχνά εμπνευσμένα από την άγρια ζωή και τους αρχαίους πολιτισμούς. Η απεικόνιση των ζώων είναι τόσο παλιά όσο και η τέχνη και η απεικόνισή τους πάντα ξεπερνούσε τον εαυτό της. Θεωρώ τα γλυπτά ζώων μου ως τοτέμ της σύγχρονης εποχής, που φέρουν υπεράνθρωπες ικανότητες και μαγικές ιδιότητες. Αυτά τα ζώα εκπέμπουν αυτοπεποίθηση, δίνουν δύναμη και υποκινούν τις πράξεις. Δεν είναι τυχαίο ότι τα πολυάριθμα έργα μου σε δημόσιους χώρους σχετίζονται με αθλητικούς συλλόγους, όπως ο αετός της ΑΕΚ που είναι το έκτο μου έργο που σχετίζεται με γήπεδο ομάδας.

Οι δημιουργίες μου είναι εμπνευσμένες από τη φύση μπορούν να δημιουργηθούν ως επί το πλείστον σε ένα σύγχρονο δομημένο περιβάλλον, το οποίο αντανακλά επίσης την ανάγκη του σύγχρονου ανθρώπου να φέρει τη φύση πιο κοντά. Λατρεύω τα ζώα και ζω σε ένα μεγάλο κτήμα με τα σκυλιά μου, τα άλογα και την αγάπη μου. Δουλεύω με την ομάδα μου σε μια βιομηχανική περιοχή στο νησί της Βουδαπέστης, έχουμε τον δικό μας δρόμο που ονομάζουμε Gabor M Szoke Studio που περιλαμβάνει το ατελιέ μου, κτίρια για εργαστήρια και χώρους εκδηλώσεων. Αυτό είναι το μέρος που έχω φτιάξει και τον αετό της ΑΕΚ».

Πως έγινε η πρώτη σας επαφή με την ΑΕΚ;

«Τον περασμένο Φεβρουάριο, εκ μέρους του κ. Μελισσανίδη, επικοινώνησε μαζί μου η Γενική Διευθύντρια της ΑΕΚ, Αγγελική Αρκάδη και με ρώτησε αν θα ήθελα να σχεδιάσω ένα άγαλμα του θρυλικού δικέφαλου αετού της ΑΕΚ σε παρόμοια κλίμακα με το FTC Eagle που είδαν στην Ουγγαρία στην Groupama Arena. Αυτό μου κέντρισε το ενδιαφέρον και άρχισα να κάνω έρευνα. Ήξερα ότι, όπως και η ουγγρική ομάδα Φράντι, η ΑΕΚ είναι μια ομάδα με μεγάλη ιστορία, αλλά δεν θα σκεφτόμουν πόσο πλούσια κουλτούρα έχει. Ήταν ιδιαίτερη χαρά για μένα που ανακάλυψα ότι ο παγκοσμίου φήμης Ούγγρος ποδοσφαιριστής μας, Φέρεντς Πούσκας, ήταν και προπονητής της ΑΕΚ και εκεί έπαιζε ποδόσφαιρο και ο Μάρτον Εστερχάζυ.

Όταν πρωτογνώρισα τον κ. Μελισσανίδη και την κα Αρκάδη, εγώ και ο συνέταιρος μου, απολαύσαμε μια πολύ εγκάρδια ελληνική φιλοξενία. Έχω μάθει την ιστορία του συλλόγου, πώς είναι μια από τις καλύτερες ομάδες στην Ελλάδα και ότι γεννήθηκε μέσα από μερικούς από τους πιο ταλαντούχους νέους ταλαντούχους ποδοσφαιριστές. Η ιστορία του πατέρα του κ. Μελισσανίδη και μέσα από αυτήν των Ελλήνων προσφύγων, με άγγιξε από τα βάθη της καρδιάς μου. Αμέσως κατάλαβα ότι αυτό ήταν κάτι περισσότερο από ένα απλό αίτημα δημόσιας γλυπτικής».

Εχετε ασχοληθεί στο παρελθόν με παρόμοια πρότζεκτ;

«Έχω δημιουργήσει σπουδαία έργα τα τελευταία χρόνια, από την Αμερική μέχρι τη Ρωσία. Αυτό το έργο είναι ένα σημαντικό ορόσημο στη μέχρι τώρα δουλειά μου. Με συγκίνησε πολύ η ιστορία της ΑΕΚ, καθώς η ομάδα χτίστηκε σχεδόν από το τίποτα από λίγους ενθουσιώδεις πρόσφυγες, οι περιουσίες και τα ταλέντα τους σφυρηλατήθηκαν μαζί, και τώρα έχουν εξελιχθεί σε μια από τις κορυφαίες ομάδες στην Ελλάδα.

Ήθελα να οπτικοποιήσω αυτή την ανάταση και στο γλυπτό μου. Έβαλα σημαντικά ιστορικά σύμβολα στο άγαλμα του αετού της ΑΕΚ, όπως το βάθρο, που ήταν κατασκευασμένο από ελληνικό μάρμαρο. Δουλεύω πάνω από ένα χρόνο για τον αετό της ΑΕΚ. Ανυπομονώ για την υπαίθρια εγκατάσταση και τη συνάντηση με τους θαυμαστές στην Αθήνα. Η ΑΕΚ έχει εξαιρετικούς φιλάθλους και θα δώσω όλη μου την καρδιά και την ψυχή σε αυτό το έργο».

Είχατε επικοινωνία με τον Δημήτρη Μελισσανίδη για την κατασκευή του έργου;

«Φυσικά μια φορά που κατέβηκα στην Αθήνα για επίσκεψη πέρυσι, τον γνώρισα και του παρουσίασα τα σχέδια μου. Έχω περάσει μερικές μέρες μαζί του, και απολαύσαμε την παρέα και την εγκάρδια φιλοξενία του».

Σε τι στάδιο βρίσκεται η κατασκευή του δικέφαλου αετού;

«Είμαστε ήδη στο τέλος της δουλειάς που μπορούμε να κάνουμε στο εργαστήριό μου. Τώρα εργαζόμαστε στο κεφάλι του αγάλματος, προετοιμαζόμαστε για το ταξίδι μας στην Αθήνα με πλήρη δυναμικότητα. Για πρώτη φορά, μπορώ να πω στους αναγνώστες της Gazzetta ότι θα ξεκινήσουμε τις εργασίες στην Αθήνα την πρώτη εβδομάδα του Ιουνίου και το γλυπτό θα είναι έτοιμο να λειτουργήσει μέχρι τα τέλη Ιουνίου, μετά την οποία ένας τοπικός εργολάβος θα εργαστεί στην πλατφόρμα και τον φωτισμό.

Το άγαλμα θα ζυγίζει περισσότερους από 13 τόνους, είναι κατασκευασμένο από ανοξείδωτο χάλυβα και φτιάξαμε χιλιάδες φτερά με την ομάδα μου. Πολλά σύμβολα παραπέμπουν στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της ΑΕΚ. Ενίσχυσα περαιτέρω τον χαρακτήρα και τη δύναμη του αετού φτιάχνοντας τα νύχια και το ράμφος και τον ελληνικό σταυρό από μπρούτζο, και ο θόλος και τα στέμματα είναι επιχρυσωμένα από ανοξείδωτο ατσάλι».

Τι υλικά χρησιμοποιήσατε για την κατασκευή του;

«Δουλεύω κυρίως με ανοξείδωτο ατσάλι, από αυτό είναι και ο αετός. Το ίδιο το βάθρο, πάνω στο οποίο βρίσκεται ο τρούλος, είναι οι αφηρημένοι τέσσερις τοίχοι του κτιρίου. Σε αυτό τοποθετείται η επιγραφή της ΑΕΚ. Η επιλογή του υλικού έχει επίσης ένα μη τυχαίο, συμβολικό μήνυμα: Ο αετός από ανοξείδωτο χάλυβα δείχνει σταθερότητα και δύναμη, ο θόλος είναι κατασκευασμένος από ανοξείδωτο ατσάλι βαμμένο σε χρυσό, εμπνευσμένο από την αρχαία αρχιτεκτονική. Θα φωτίζεται με έναν υπέροχο τρόπο χάρη στον εσωτερικό φωτισμό του. Ο φωτισμός είναι επίσης στενά συνδεδεμένος με το γλυπτό και το πώς θα φωτιστεί είναι αναπόσπαστο μέρος της καλλιτεχνικής ιδέας.

Ένα σύμβολο ενός αθλητικού συλλόγου που συγκινεί τα πλήθη, ενδυναμώνει και εμπνέει τους ανθρώπους. Γι’ αυτό φανταζόμουν ένα δυνατό, κάπως τρομακτικό αετό με διεισδυτικό, τραχύ βλέμμα, δυνατά ράμφη και χοντρά νύχια. Ο χαρακτήρας ενισχύεται περαιτέρω από το γεγονός ότι τα νύχια και το ράμφος είναι φτιαγμένα από μπρούτζο και οι τοίχοι του κτιρίου στο οποίο στέκεται είναι κατασκευασμένοι από ελληνικό μάρμαρο. Στην πράξη, το κτίριο αυτό συμβολίζει τα θεμέλια του ελληνικού πολιτισμού, γι’ αυτό θεωρώ σημαντικό να είναι κατασκευασμένο από ντόπιο υλικό και από ντόπιους εργολάβους. Η επιγραφή της ΑΕΚ βρίσκεται στη μέση της εξέδρας, στη μέση. Μου άρεσε πολύ το αρχαϊκό στυλ της επιγραφής, μια σημαντική πτυχή ήταν ότι το γλυπτό μου ήταν σύμφωνο με το μήνυμα και το ύφος του συλλόγου».

Πότε θα είναι έτοιμο το γλυπτό;

«Το έργο του γλυπτού θα το τελειώσουμε στα τέλη Ιουνίου, ο φωτισμός και το βάθρο κάτω από το γλυπτό θα ολοκληρωθούν το καλοκαίρι. Το άγαλμα του δικέφαλου αετού έχει λάβει μεγάλη προσοχή τους τελευταίους μήνες και θεωρείται ήδη ως το τοτέμ του κλαμπ. Το άγαλμα θα φυλάει την κεντρική είσοδο του γηπέδου και νομίζω ότι αυτό θα είναι το σημείο συνάντησης παικτών και φίλων της ΑΕΚ. Ενα μέρος όπου οι παίκτες μπορούν να αντλήσουν δυνάμεις ή να πανηγυρίσουν μετά από επιτυχίες».

Θα επισκεφτείτε την Ελλάδα για να δείτε από κοντά το τελικό αποτέλεσμα;

«Ηρθα τον Ιούλιο πέρυσι και επισκέφτηκα ξανά το σημείο όπου θα τοποθετηθεί ο αετός πριν λίγες μέρες. Το γήπεδο θα είναι φοβερό! Είμαι πολύ περίεργος για το τελικό αποτέλεσμα. Θεωρώ σημαντικό το γλυπτό μου να είναι σε αρμονία με το δομημένο περιβάλλον, οπότε όταν έκανα τα σχέδια μελέτησα διεξοδικά τα σχέδια του γηπέδου και ανυπομονώ για το τελικό αποτέλεσμα. Μάλλον θα κάνουμε τα εγκαίνια με το άγαλμα».